ตัวกรองคำพูด ๕ ชั้นตามหลักวาจาสุภาษิต “พูดดีเป็นศรีแก่ตัว พูดชั่วพาตัวมีภัย”

01:10 Mali_Smile1978 5 Comments



   ตั้งใจมาหลายวันอยากจะเขียนเรื่องเตือนใจตนเองและคิดว่าเรื่องนี้น่าจะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยสำหรับใครหลายๆ คนที่ได้เข้ามาอ่าน เราเคยลองสังเกตแล้วตั้งคำถามไหมว่า ในชีวิตประจำวัน เราใช้อวัยวะหรือทักษะไหนมากที่สุด ระหว่างการคิด การฟัง การอ่าน การพูดหรือการเขียน?

   ระหว่างคิดทบทวน มีเรื่องหนึ่งมาเล่าให้ฟัง...เคยสงสัยไหม?ว่า อวัยวะในร่างกายของคนเรานี้ก็แปลก 

ตา มีหน้าที่ ดู อย่างเดียว ธรรมชาติให้มา ๒ ตา 
ส่วน หู มีหน้าที่ ฟัง อย่างเดียว ธรรมชาติให้มา ๒ หู
แต่ ปาก นี่ซิ มีหน้าที่ถึง ๒ อย่าง คือทั้งกินและพูด ธรรมชาติกลับให้ มาเพียงปากเดียว 
   แสดงว่า ธรรมชาติต้องการให้คนดูให้มาก ฟังให้มาก แต่พูดให้น้อยๆ ให้มีสติคอยระมัดระวังปาก จะกินก็กินให้พอเหมาะ จะพูดก็พูดให้พอดี ท่านผู้อ่านเห็นด้วยไหมค่ะ

   มาถึงตรงนี้หลายคนคงได้คำตอบสำหรับตัวเองแล้วว่าแต่ละวันทักษะหรืออวัยวะไหนได้ใช้มากสุด แต่ประเด็นสำคัญที่จะนำมาฝากวันนี้ คือเรื่องของ “คำพูด” เพราะถึงแม้เป็นเพียงลมที่พ่น หรือพุ่งออกมาจากปาก แต่นับว่ามาอานุภาพมากยิ่งนัก จะช่วยสร้างสรรค์หรือทำลาย คนพูดจะดูน่าคบหาหรือน่ารังเกียจ ชีวิตจะเจริญก้าวหน้า ประสบความสำเร็จหรือถอยหลัง ตกต่ำ ก็ขึ้นอยู่กับคำพูดจึงนับเป็นปัจจัยสำคัญอีกประการหนึ่ง

   “พูดดีเป็นศรีแก่ตัว พูดชั่วพาตัวมีภัย” การพูด แม้จะเป็นรองความคิด แต่นำคุณนำโทษมาสู่ตัวเองและผู้อื่นได้มากกว่า ดังนั้น จึงนำความรู้เรื่องตัวกรองคำพูด ตามลักษณะวาจาสุภาษิต มาให้ทบทวนกันค่ะ


ตัวกรองคำพูด ๕ ชั้นตามหลักวาจาสุภาษิต

   วาจาสุภาษิต หมายถึง คำพูดที่ผู้พูดได้กลั่นกรองไว้ดีแล้วด้วยใจที่ผ่องใส มิใช่สักแต่พูด

องค์ประกอบของวาจาสุภาษิต

   ตัวกรองชั้นที่ ๑.ต้องเป็นคำจริง ไม่ใช่คำพูดที่ปั้นแต่งขึ้น เป็นคำพูดที่ไม่คลาดเคลื่อนจากความเป็นจริง ไม่บิดเบือนจากความจริง ไม่เสริมความ ไม่อำความ ต้องเป็นเรื่องจริง

   ตัวกรองชั้นที่ ๒.ต้องเป็นคำสุภาพ เป็นคำพูดไพเราะ ที่กลั่นออกมาจากน้ำใจที่บริสุทธิ์ ไม่เป็นคำหยาบ คำด่า คำประชดประชัน คำเสียดสี คำหยาบนั้นฟังก็ ระคายหู แค่คิดถึงก็ระคายใจ

   ตัวกรองชั้นที่ ๓.พูดแล้วก่อให้เกิดประโยชน์ เกิดผลดีทั้งแก่คนพูดและคนฟัง ถึงแม้คำพูดนั้นจะจริงและเป็นคำสุภาพ แต่ถ้าพูดแล้วไม่เกิดประโยชน์อะไร กลับจะทำให้เกิดโทษ ก็ไม่ควรพูด


   ตัวกรองชั้นที่ ๔.พูดด้วยจิตเมตตา พูดด้วยความปรารถนาดี อยากให้คนฟังมีความสุข มีความเจริญยิ่งๆ ขึ้นไป ในข้อนี้หมายถึงว่า แม้จะพูดจริง เป็นคำสุภาพ พูดแล้วเกิดประโยชน์ แต่ถ้าจิตยังคิดโกรธมีความริษยาก็ยังไม่สมควรพูด เพราะผู้ฟังอาจรับไม่ได้ ถ้วยคำที่กล่าวด้วยจิตขุนมัว แม้เพียงประโยคเดียวอาจก่อให้เกิดความเสียหายร้ายแรงอย่างไม่อาจประมาณได้

   ตัวกรองชั้นที่ ๕.พูดถูกกาลเทศะ แม้ใช้คำพูดที่ดี เป็นคำจริง เป็นคำสุภาพ เป็นคำพูดที่มีประโยชน์ และพูดด้วยจิตที่เมตตา แต่ถ้าผิดจังหวะ ไม่ถูกกาลเทศะ ผู้ฟังยังไม่พร้อมที่จะรับแล้ว จะก่อให้เกิดผลเสียได้ เช่น จะกลายเป็นประจานหรือจับผิดกันไป

   - พูดถูกเวลา(กาล) คือรู้ว่าเวลาไหนควรพูด เวลาไหนยังไม่ควรพูด ควรพูดนานเท่าไร ต้องคาดผลที่จะเกิดขึ้นไว้ด้วย

   - พูดถูกสถานที่(เทศะ) คือรู้ว่าในสถานที่เช่นไร เหตุการณ์แวดล้อม เช่นไรจึงสมควรที่จะพูด หากพูดออกไปแล้วจะมีผลดีหรือผลเสียอย่างไร
   เช่น มีความหวังดีอยากเตือนเพื่อนไม่ให้ดื่มเหล้า แต่ไปเตือนขณะเพื่อนกำลังเมาอยู่ในหมู่เพื่อนฝูงทำให้เขาเสียหน้า อย่างนี้นอกจากเขาจะไม่ฟังแล้ว เราเองอาจเจ็บตัวได้


“คนฉลาดไม่ใช่เป็นแต่พูดเท่านั้น ต้องนิ่งเป็นด้วย

คนที่พูดเป็นนั้น ต้องรู้ในสิ่งที่ไม่ควรพูดให้ยิ่งกว่าสิ่งที่ควรพูด”


   ขอปิดท้ายด้วย บทสักวาหวานอื่นมีหมื่นแสน สอนเกี่ยวกับคำพูดของมนุษย์ ประพันธ์โดย พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ

สักวาหวานอื่นมีหมื่นแสน  
ไม่เหมือนแม้นพจมานที่หวานหอม

กลิ่นประเทียบเปรียบดวงพวงพะยอม 
อาจจะน้อมจิตโน้มด้วยโลมลม

แม้นล้อลามหยามหยาบไม่ปลาบปลื้ม 
ดังดูดดื่มบอระเพ็ดต้องเข็ดขม

ผู้ดีไพร่ไม่ประกอบชอบอารมณ์  
ใครฟังลมเมินหน้าระอาเอย


ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงและภาพจาก 
-http://www.kalyanamitra.org/th/mngkhlchiwit38_detail.php?page=99
-สักวาหวานอื่นมีหมื่นแสน ประพันธ์โดย พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ
-ภาพ https://goo.gl/3NH22i

5 ความคิดเห็น:

  1. คำตอบ
    1. ได้ข้อคิดเตือนใจเวลาพูด ขอบคุณค่ะ สาธุ

      ลบ
  2. ไม่ระบุชื่อ22 สิงหาคม 2560 เวลา 08:45

    สาธุค่ะ ^_^

    ตอบลบ
  3. พูดดี พูดเพราะ ยิ่งได้สวดมนต์ สวดธัมมจักฯ บุญจะส่งผลให้ ปากสวย ฟันสวย ยิ้มสวย เสียงเพราะจับจิตจับใจครับ

    ตอบลบ
  4. ขอบคุณที่ให้ความไว้วางใจในการให้บริการออนไลน์สำหรับการช่วยเหลือเงินกู้ 200,000 ยูโรเพื่อเริ่มต้นครอบครัวของฉันภายใน 24 ชั่วโมงหากคุณสนใจที่จะกู้เงินด่วนในอัตราต่ำติดต่อ Trustloan Online Services ที่: {trustloan88 @ g m a l l. c o m}

    ตอบลบ